Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Mercurialis perennis

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Mercuriau(-renadiéu)

Mercurialis perennis

Euphorbiaceae

Noms en français : Mercuriale vivace, Mercuriale des montagnes.

Descripcioun :
Aquéu mercuriau es uno planto renadivo que trachis subretout dins li fourèst umido de blacas o de faiard. Fai de fueio larjo (1,5-4 cm) e proun verdo. Es uno planto emé un rizoumo que pòu curbi de gràndi surfàci. Li flour masclo e femello soun pourtado pèr de pèd dessepara (planto diouïco).

Usanço :
Es uno planto proun purgativo que caup de mouleculo empouisounanto (sapounino, metilamine ...) e que fau dounc s'en mesfisa.

Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Mercurialis
Famiho : Euphorbiaceae



Coulour de la flour : Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Abriéu à jun

Liò : Faio - Blachiero - Bos fres
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éuropenco-Caucasiano
Ref. sc. : Mercurialis perennis L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
RR
ges
C
RRR
C
C
C
C

Iris foetidissima & Mercurialis perennis

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Mercuriau(-renadiéu) emé uno autro planto

fotò